MARKA TESCİLİ VE MARKA LİSANS SÖZLEŞMESİ

Marka bir işletmenin mal veya hizmetlerinin başka bir işletme tarafından kullanılmasını engelleyen unsurdur. Günümüzde marka tüketici kararlarını etkileyen en önemli unsurlardan birisidir. Çünkü tüketicinin ürüne dair hatırladığı o ürünü diğer ürünlerden farklı kılan tek öğe markadır. Markalar işletmelerin kimliği haline gelmiştir.  Firma sahip olduğu marka ile benzer ürünlerden kolayca ayırt edilebilir. Marka bir bakıma malın garantisidir, tüketiciler bir malı veya hizmeti satın alırken markaların taşıdıkları değeri göz önünde bulundururlar. Bu nedenle markalaşma sürecinizde ürün ve hizmetiniz piyasada yaygınlık gösterdikçe taklitlerinizde artmaya başlayacaktır.

İşletmeler tarafından mal ve hizmetlerin marka altında tüketicilere sunulması markanın yaygınlaşmasına ve zamanla ekonomik değer kazanmasına yol açmıştır. Markanın ekonomik değer kazanması yasal düzenleme ihtiyacınıda beraberinde getirmiştir.

Lisans sözleşmesi genel olarak; marka, patent, endüstriyel tasarım ve faydalı model gibi fikri ve sınai bir hakkın sahip olduğu koruma hakkından yararlanma yetkisinin kısmen veya tamamen bir ücret karşılığında devri şeklinde tanımlanabilir. 

MARKA LİSANS SÖZLEŞMESİ NEDİR?

Marka lisans sözleşmesi marka sahibinin yani lisans verenin markasını belli bir bedel karşılığında lisans alana kullanma yetkisi verdiği iki taraflı yazılı bir sözleşmedir. Taraflar tüzel kişi olabileceği gibi gerçek kişide olabilirler.

Markanın lisans sözleşmesine konu olabilmesi markanın tescil edilmesi şartına bağlanmıştır.

Marka lisansının en önemli özelliği marka mülkiyetinin lisans verende kalmasıdır. Bu yönüyle kullanım hakkının devri marka hakkının devri anlamına gelmemektedir.

6769 sayılı Fikri Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 24. Maddesine göre lisans sözleşmesi;

(1) Marka hakkı, tescil edildiği mal veya hizmetlerin bir kısmı ya da tamamı için lisans sözleşmesine konu olabilir.

(2) Lisans, inhisari lisans veya inhisari olmayan lisans şeklinde verilebilir. Sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa lisans, inhisari değildir. İnhisari olmayan lisans sözleşmelerinde lisans veren markayı kendi kullanabileceği gibi üçüncü kişilere de başka lisanslar verebilir. İnhisari lisans sözleşmelerinde lisans veren, başkasına lisans veremez ve hakkını açıkça saklı tutmadıkça kendisi de markayı kullanamaz.

(3) Sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa lisans sahipleri, lisanstan doğan haklarını üçüncü kişilere devredemez veya alt lisans veremez.

 (4) Lisans veren, lisans alan tarafından üretilecek malın veya sunulacak hizmetlerin kalitesini garanti altına alacak önlemleri alır. Lisans alan, lisans sözleşmesinde yer alan şartlara uymak zorundadır. Aksi takdirde marka sahibi, tescilli markadan doğan haklarını lisans alana karşı ileri sürebilir.

MARKA LİSANS SÖZLEŞME TÜRLERİ

1) İnhisari Marka Lisans Sözleşmesi: Lisans veren başkasına lisans veremeyecek ve hakkını saklı tutmadıkça kendisi de markayı kullanamayacaktır. Marka lisans sözleşmesinin, inhisari lisans sözleşmesi olarak kabul edilebilmesi için inhisari olduğunun sözleşmede açıkça belirtilmesi gerekir. Aksi halde lisans sözleşmesi basit lisans sözleşmesi olarak kabul edilecektir. Ancak, taraflar yapılan sözleşmeyi inhisari lisans sözleşmesi olarak isimlendirmesine rağmen; lisans sözleşmesinde, lisans verenin başka kişilere de lisans verebileceğinin öngörülmüş olması halinde, basit bir lisans sözleşmesinin varlığı kabul edilir. Bu halde, sözleşmenin hükümlerine göre lisans veren sözleşmede belirlenen kimseye lisans verebilecek, ancak diğer kimselere lisans vermesi halinde sözleşmeye aykırılıktan sorumlu tutulabilecektir. İnhisari lisans belirli bir bölge için verilebilir. Bu durumda lisans alan sadece o bölgede lisans hakkına sahip olacaktır. Bunun bir sonucu olarak lisans veren başka bir bölgede bir üçüncü kişiye lisans hakkı tanıyabilecektir ve bu durum inhisari lisans sözleşmesine aykırılık teşkil etmeyecektir. Ancak, lisans belirli bir bölge için verilmek isteniyorsa, bu hususa sözleşmede açıkça yer verilmesi gerekmektedir. Sözleşmede belirli bir bölge yer almamışsa ya da sözleşmeden belirli bir bölge için verildiği anlaşılamıyorsa lisansın tüm Türkiye için verildiği kabul edilecektir. Aksi sözleşmede kararlaştırılmadıkça inhisari lisansa sahip olan kişi; üçüncü bir kişi tarafından marka sahibinin markadan doğan haklarına tecavüz edilmesi durumunda marka sahibinin açabileceği davaları kendi adına açabilir. İnhisari lisans alanın doğrudan doğruya dava açma hakkının varlığı marka sahibinin dava açma hakkını ortadan kaldırmaz. Marka sahibi mutlak hakkına dayanarak her zaman dava açabilir.

2) İnhisari Olmayan (Basit) Marka Lisans Sözleşmesi: İnhisari olmayan lisans sözleşmelerinde lisans veren markayı kendi kullanabileceği gibi, üçüncü kişilere aynı markaya ilişkin başka lisanslar da verebilecektir. Bu hüküm, basit lisans sözleşmelerinin tam bir borçlar hukuku etkisi doğurduğunu göstermektedir. İşte bu yüzdendir ki, marka tecavüzüne karşı dava açma hakkı bazı şartlara tabi tutulmuştur.

İnhisari olmayan lisans sahibi marka hakkı sahibine devam eden marka ihlali konusunda bilgilendirmede bulunduktan üç ay sonra marka sahibi dava açmamışsa lisans sahibi marka sahibine bildirimde bulunduğuna ilişkin belgeleri dava dilekçesine ekleyerek marka ihlali davasını kendisi adına açabilecektir. Ciddi bir zarar tehlikesi varsa böyle bir durumda inhisari olmayan lisansın sahibi üç aylık süreyi beklemeden davayı açıp ihtiyati tedbir talep edebilecektir.

MARKA LİSANSININ SONA ERME NEDENLERİ

1. Taraflar marka lisans sözleşmesinde sözleşmenin ne zaman sona ereceğine ilişkin bir düzenlemeye yer verebilirler. Bu takdirde süreli lisanstan bahsedilecektir ve sürenin bitimi ile marka lisans sözleşmesi kendiliğinden sona erecektir.
2. Taraflarca belirli şartların gerçekleşmesi halinde sözleşmenin sona ereceği kararlaştırılmışsa şartın gerçekleşmesi ile sözleşme sona erecektir. Bozucu şartın kararlaştırılması halinde sözleşme başlangıçtan itibaren hüküm ve sonuçlarını doğuracak ancak bozucu şartın meydana gelmesi ile sona erecektir. Sözleşmede belirli şartların gerçekleşmesi ile taraflardan birine ya da her ikisine sözleşmeyi sona erdirme hakkı tanınabilir.

Çukurova Marka Patent Kalite ve Danışmanlık firması olarak 14 yıllık tecrübemiz ve 9000 den fazla olan müşteri portföyümüzden edinmiş olduğumuz deneyimlerimiz ile firmanızın kuruluş aşamasında gerekli olan Adana ve Mersin marka tescil, Adana ve Mersin Patent Tescil, Adana ve Mersin Tasarım Tescil, Adana ve Mersin ISO belgelendirme konularında alanında uzman kadromuz ile sizlere hizmet etmekteyiz.

Faaliyetlerini gerçekleştirdiğimiz yurt içi ve yurt dışı marka tescil başvurusu, marka tescil belgesi hizmeti, patent tescil başvurusu, patent belgesi, faydalı model başvurusu, faydalı model belgesi, endüstriyel tasarım tescil belgesi ve başvurusu, domain tescili, alan adı kaydı, hosting sağlama hizmeti, mail ve iletişim hesapları açma ve yönetme hizmeti, bireysel ve kurumsal web siteleri, e-ticaret siteleri, Google uyumlu wordpress veya özel tasarım web siteleri, web tasarım ve kurumsal tasarım hizmetleri, kalite belgeleri, ISO 9001 belgeleri, ISO 22000 gıda belgeleri, GLN belgeleri, barkod tescili ve GS1 barkod numarası alma, ISO 14001 çevre belgesi, çevre izin belgeleri, CE belgelendirme, CE teknik dosya hazırlama, ürün belgelendirme, TSE hizmet yeri belgelendirme, garanti belgesi başvuruları, iç tetkik eğitimleri, baş denetçilik eğitimleri, kalite yönetim temsilcisi eğitimleri, proses kontrol eğitimleri, kalite kontrol eğitimleri, üretim planlama eğitimleri, insan kaynakları eğitimleri,  ISO 45001 iş güvenliği belgeleri, kurum içi özel eğitim ve danışmanlıklar, süreç yönetim eğitimleri, ISO 10002 müşteri memnuniyeti belgelendirme ve eğitimleri, dokümantasyon eğitimleri ve bir çok konularda eğitim danışmanlık süreçleriyle firmaların yanında olmaktan gurur duyuyoruz.

Her türlü istek ve talepleriniz için bizlere 444 8 148 numaralı telefon hattımızdan, www.cukurovapatent.com web sitemizdeki iletişim formlarından ve 0322 225 82 33 numaralı telefon hattımızdan bizlere ulaşabilirsiniz.

Ceren KÜTÜK

Adana Şube Marka Uzmanı

Makine Mühendisi

ceren@cukurovapatent.com / 0553 057 26 32