Çukurova Marka Patent Kalite Yönetim ve Danışmanlık firmasının Web Departmanı olarak bu haftaki yazımızda Günümüz programcılığının en popüler alanları arasında gösterilen nesne tabanlı programlamayı (object oriented programming) kavramından söz edeceğiz.

Bir bebeğin dünyaya geldiğinde ilk gördüğü şey annedir. Daha sonra diğer insanları görür. Dışarı çıktığında kedilere rastlar. Belli bir zamandan sonra, sıkça gördüğü bu kedileri kendi içinde sınıflandırmaya başlar. Çok sayıda kedi görmüştür ve artık bazı kedileri “siyah kediler” bazılarını “beyaz kediler” olarak ayırır.

Bebek zamanla soyut kavramlarla tanışır. Onları tasvir etmek için bazı nesnelere başvurur. Örneğin anne ve babasından hep sevgi görmektedir. Annesinin kazağı veya babasının kravatı onun için sevginin nesnesi haline gelebilir. Bu durumda kazak ve kravat gördüğünde aklına gelen şey sevgidir. Nesne yönelimli programlamada  yeni bir model oluştururken hayata sıfırdan başlayan birinin bakış açısı benimseniyor. Özetle Nesne yönelimli programlama gerçek hayatta gördüğümüz araba, radyo, bina vb gibi nesnelerin bilgisayar ortamına aktarılmasıdır.

Nesne Yönelimli Programlamanın sağladığı kolaylıklar

·  Gerçek dünyadaki nesnelerin tasarımları sınıf içinde yapılır.

·  Sınıftan nesne üretilip değişiklik yapılmak istendiğinde tüm programda değişiklik yapmak gerekmez sadece oluşturulan nesnenin sınıf içinde değişiklik yapmak yeterlidir.

·  Oluşturulan nesneler birbirinden bağımsız olduğu için bilgi gizleme olanağı artar.
Örneğin A nesnesi B nesnesinin özelliklerini kullanamaz ve erişemez.

·  Nesne oluşturma bir sınıf içerisinde gerçekleştirilir ve bu kodlar başka projelerde kullanılabilir.
Örneğin bir A nesnesi oluşturduysak bunu birçok yerde kullanabiliriz.

·  Sınıflar oluşturarak daha az kod oluşturup daha fazla iş yapıp kod tekarı önlenir.
Örneğin insan sınıfında isim, soy isim, yaş gibi özellikleri bir defa oluşturup istediğimiz kadar kullanabiliriz.

·  Kod tekrarı önlediği için geliştirme sürecinin verimliliğini artırır.

Nesne Yönelimli Programlama Özellikleri

Nesne Yönelimli Programlamada 4 temel özellik vardır. Bu 4 özellikten birini sağlamayan programlama dili nesne yönelikli programlama dili sayılmaz.

1-) Soyutlama: Bir sınıfta davranış ve özelliklerin tanımlanmasına soyutlama denilir.
Örneğin araba sınıfında rengi, modeli, tekerlek sayısı, motor gücü, özellikleridir. Hızlanması, fren yapması, durması davranışlarıdır ve metotlar ile tanımlanır.

Kapsülleme: Davranış ve özellikler sınıfta soyutlanarak kapsüllenir. Kapsülleme ile hangi özellik ve davranışın dışarıya sunulup sunulmayacağını belirleriz.
Örneğin İnsan sınıfında yemek alışkanlığı bizi iliglendirmiyorsa bunu kapalı (private) yapıp gizleriz. Ancak isim soyisim gibi bilgiler bizi ilgilendirdiği için bunlar açık bırakılır. Bilgi saklama erişim belirteçleri (public, private, protected) ile gerçekleştirilir.

public : herkesin kullanabileceği özellik ve davranışlardır
private : sadece kendi sınıfta kullanılabilen özellikler ve davranışlardır
protected : sınıf içinde ve miras alınan alt sınıflarda kullanılır.

Kalıtım: Sınıflar birbirinden türeyebilir. Alt sınıf üst sınıfın özelliklerini alabilir.
Örneğin araba ve bisiklet sınıflarında ortak özellik olarak tekerlek sayısı, hızı… gibi özelliklerini tekrar yazmak yerine bu özellikleri içeren bir sınıf oluşturup miras alabiliriz. Bir sınıftan birden fazla miraz alınıyorsa buna çoklu kalıtım denir.

Çok Biçimlilik: Alt sınıflar üst sınıfın gösterdiği davranışları göstermek zorunda değildir. Alt sınıfların farklı davranışları göstermesine Çok biçimlilik denilmektedir.
Örneğin Gemi ve araba sınıflarını ele aldığımızda bunların hareket tipleri bulunmaktadır. Gemi su üzerinden giderken araba karada hareket etmektedir.

Sonuç olarak bu yazıda Nesne Yönelimli Programlamaya gerçek dünya örnekleriyle giriş yapmaya çalıştık. Önceki yazılarımızda bahsetmiş olduğumuz Web Site Yapılma Aşamaları Nelerdir ?  ,  İyi Bir Bilgisayar Mühendisi Nasıl Olmalıdır?  Gibi makalelerimizden yararlanmak isterseniz  https://www.cukurovapatent.com/haberler.html adresinden makale ve bilgi havuzumuza erişebilirsiniz.